3 Eylül 2008 Çarşamba

Asaf Ertan (2008) Türkiye’yi Kuşlarla Gezelim. Doğa Gözcüleri Derneği. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.

Kitap Kritiği


Kuşlara selam olsun…

Yazı: Uygar Özesmi

Bir alimden… bir gezginden... bir aşıktan… sokaktaki her insandan... Gün gelir de her vatandaş 27 kuş türünü akıldan sayabilirse burada Asaf Ertan’ın hakkı verilir. Kadir şinas Asaf Ertan, kitabını Salih Acar’a adamış. Salih Acar sadece meşhur bir ressam, bir kuş ressamı olmakla kalmayıp, Doğal Hayatı Koruma Derneği’nin kurucularından ve kuş gözlemciliğinin yaygınlaşmasına katkı koyanlardan. Ben kuş gözlemciliğine Redhouse Yayınlarından Salih Acar’ın siluetlerini çizdiği Kuşlarımız kitabı ile başladım. Belkıs ve Salih Acar’ın izinden tam 36 yıl sonra çıkan bu kitap ise yepyeni bir nesile ve malesef çok daha bozulmuş bir dünyaya doğuyor.  Eminim yeni kuşak kuş gözlemcilerine yoldaş olacak ve onları, kuşların büyülü ve o denli zevkli dünyasına taşıyacak. 

Kuşların o büyülü ve zevkli dünyası dertli bu günlerde. Yaşam bulmaya çalıştıkları her köşeye “Medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar” saldırıyor. Göller kuruyor, sazlıklar yanıyor, dağlar, yaylalar, kıyılar turizme kurban; bozkırlar vahşi tarım ve otlatmanın, geri kalan alanlar ise kentlerin fabrikaların, yolların, madenlerin, boruların pençesinde…

Kim vahşi?

Pençesini karın doyurmak için uzatan bir şahin mi? Yoksa pençesine herşeyi geçiren iştahı sonsuz medeniyet mi? Bu canavarın farkında olanlar, pençesinden doğa ve kuşları kurtarmaya kararlı olanlar, bu kitabı alıp okusunlar ve okutsunlar. Bir zamanlar avcı olan bir insanın nasıl dönüşüp korumacı olduğunu görsünler. Kuşla başlayacakları macerayı bir doğa gözcüsü olarak bitirsinler.

Türkiye’yi Kuşlarla Gezelim, arazide yanınızda taşımak için biraz büyük ve ağır bir kitap. Metinleri ise kuşları teşhis için, resimlerinden daha yararlı. Kitabın gerçek değeri içindeki özgün metinler. Bu metinler Asaf Ertan’ın 50 yılı geçen gözlemlerinden ve bilgeliğinden süzülüp geliyor. Kitabı elime alıp bütün metinleri ve betimlemeleri keyifle okuduğumu söylemeliyim. Her ne kadar bir kaynak veya başvuru kitabı olsa da, bir doğasever için bir okuma kitabı olduğunu söylemeliyim. Arazide yanınızda götürmek ve teşhisleri doğru yapmak için belki daha iyi kitaplar bulmak mümkün olabilir, ama kitapta bunlar arka sayfalarda verilmiş. 

Bunun dışında kuşlara ilgi duyanlar için çok iyi bir başlangıç kitabı. Asaf Ertan’ın eşi ve can yoldaşı Şahika Ertan’ın dediği gibi, “Biz aslında tüm kainatı kuşlarla beraber görmeyi, kucaklamayı, sevmeyi istiyoruz ve –tek hücreli bir canlıdan yola çıkıp dev mavi balinaya dek– tüm kainatı kucaklamak”… Haydi gelin, hep beraber kucaklayalım!

Bu yazı Yeşiliz Sayı:11 Yıl: 2008 sayfa 60’da yayınlanmıştır.

Hiç yorum yok: